Το βακτήριο Xylella fastidiosa (Ξυλέλλα) είναι ένας επιβλαβής οργανισμός καραντίνας που εντοπίστηκε το έτος 2013 στην Νότια Ιταλία σε περιοχές της επαρχίας Λέτσε(Lecce), στην Περιφέρεια της Απουλίας (Apulia). Βρέθηκαν να έχουν μολυνθεί περίπου 80.000 στρέμματα ελαιοδέντρων και επιβεβαιώθηκε η εμφάνισή του στην αμυγδαλιά, σε φυτά πικροδάφνης και σε δένδρα βελανιδιάς.

Τα συμπτώματα χαρακτηρίζονται από «καψίματα» στα φύλλα και ταχύτατη ξήρανση των δένδρων. Το βακτήριο Xylella fastidiosa έχει αναφερθεί ότι προσβάλλει περισσότερα από 100 διαφορετικά είδη φυτών, όπως ελιές, εσπεριδοειδή (Εικ.1,2,3 και 5), αμπέλια, ροδακινιές, αχλαδιές, δαμασκηνιές, βυσσινιές, μουριές, μηδική καθώς και δασικά δένδρα όπως η βελανιδιά, ο πλάτανος, η φτελιά, το σφεντάμι και θάμνους όπως η πικροδάφνη(Εικ.4). Πρόσφατα έγινε γνωστό ότι τρία νέα είδη το δενδρολίβανο, η μυρτιά και ο ράμνος αποτελούν ξενιστές του βακτηρίου.

Επιπλέον πολλά άγρια χόρτα, ζιζάνια, και θάμνοι μπορεί να φέρουν το βακτήριο χωρίς να δείχνουν συμπτώματα. Στην Ελλάδα μέχρι σήμερα δεν έχει εντοπιστεί το παθογόνο αυτό, ενώ η παρουσία του δεν έχει επιβεβαιωθεί στην υπόλοιπη Ευρώπη εκτός της Ιταλίας. Τα αρχικά συμπτώματα είναι ξηράνσεις σε μεμονωμένα φύλλα, που μοιάζουν με «κάψιμο», έπειτα ξηραίνονται οι βραχίονες και ακολουθεί ταχύτατη ξήρανση των δένδρων (Εικ. 1,2,3). Επίσης αναφέρεται μαρασμός του φυλλώματος και των βλαστών, νανισμός και νέκρωση των δένδρων.

Ο τρόπος μετάδοσης του βακτηρίου σε μακρινές αποστάσεις είναι η διακίνηση από μολυσμένες περιοχές προσβεβλημένων φυτών (μεταφορά μολυσμένου πολλαπλασιαστικού υλικού, δηλαδή δενδρυλλίων και φυτών ευαίσθητων φυτικών ειδών), προκειμένου να φυτευτούν σε άλλες περιοχές. Επιπλέον, το βακτήριο μεταδίδεται από τα μολυσμένα φυτά στα υγιή, με έντομα – φορείς, όπως είναι διάφορα τζιτζικάκια και άλλα μυζητικά ημίπτερα Επισημαίνουμε στους εισαγωγείς και διακινητές φυτωριακού υλικού, πωλητές καλλωπιστικών φυτών και πολλαπλασιαστικού υλικού, ελαιοπαραγωγούς, γεωπόνους ιδιώτες, τελωνιακούς καθώς και στους Δήμους και στους εργολάβους δημοσίων κηποτεχνικών έργων να είναι πολύ προσεκτικοί, ιδιαίτερα αν αυτά προέρχονται από το εξωτερικό και κυρίως από την Ιταλία.

Τα φυτικά είδη πρέπει να συνοδεύονται απαραίτητα από φυτοϋγειονομικό διαβατήριο. Με τα νέα δεδομένα που έχουν προκύψει, το βακτήριο Xylella fastidiosa αποτελεί μια μεγάλη απειλή για τις κύριες καλλιέργειες του Νομού της ελιάς και των εσπεριδοειδών που είναι ευαίσθητες σε αυτό το παθογόνο. Οι συνέπειες θα είναι καταστροφικές για την παραγωγή και για την οικονομία της περιοχής.

Σε περίπτωση διαπίστωσης ύποπτων συμπτωμάτων όπως αυτών του «καψίματος» των φύλλων και της ταχύτατης ξήρανσης δένδρων ελιάς, βελανιδιάς, πλατάνου και θάμνων πικροδάφνης να επικοινωνούν με την Υπηρεσία μας στα τηλέφωνα 2681364433 και 2681364431.